Bokhorst | Oude begraafplaatsen Deventer

Hendrik Gerrit Bokhorst ( 1830 - 1891)

Graf nr. 916

“Heden voormiddag werd op de algemeene begraafplaats alhier het stoffelijk overschot van den heer H.G. Bokhorst ter aarde besteld. De lijkkoets werd door niet minder dan 19 rijtuigen gevolgd, waarin behalve de familie, gezeten waren de leden der Bouwkundige Vereeniging, waarvan de overledene secretaris was, … de werklieden van wijlen den heer B en zijn vrienden.” 1) De lange stoet getuigt van de bekendheid die Hendrik Gerrit Bokhorst in zijn tijd genoot. In 1855 had hij zich aan de Papenstraat gevestigd als huis- en decoratieschilder. Hij was daarmee de grondlegger van een schildersbedrijf dat tot 1972 bestond. In datzelfde jaar trouwde hij met Arnolda (Daatje) van der Woerd. Hij werd de stamvader van een geslacht dat zich in vier generaties toelegde op kunstnijverheidsactiviteiten (decoratie-schilderen) en diverse verdienstelijke kunstschilders kende.

Tekenopleiding

Hendrik Gerrit kwam uit een gezin met 6 zonen. De (voor-)ouders bezaten een kuipersbedrijf (het vervaardigen en verhandelen van houten vaten) , eerst aan de Lange Bisschopsstraat, later aan de Nieuwe Markt nr. 26. De oudere broer van Hendrik Gerrit zette het bedrijf voort. Hij zelf bekwaamde zich in het bouwkundig tekenen aan de Burgeravondschool en volgde lessen aan de Deventer Teekenacademie. Deze school was in het begin van de 19e eeuw opgericht door de Maatschappij tot Nut van ’t Algemeen. Deze “maatschappij” was een uit de doopsgezinde kring voortgekomen idealistische instelling, die mede ten doel had het leven van de minvermogenden te verbeteren. De Teekenacademie was bedoeld om vooral ambachtslieden beter te scholen.) Hendrik Gerrit kreeg er onder meer les van de kunstenaar Jacob Jansen Vredenburg. Van Hendrik zijn tekeningen bewaard gebleven en schetsontwerpen voor muurdecoraties.

Klik hierboven op een afbeelding om geheel te bekijken"werken van Hendrik Gerrit

De familie

Tussen 1857 en 1863 kreeg het echtpaar Bokhorst-van der Woerd 6 kinderen die slechts korte tijd leefden. In 1865 wordt Johan geboren, een zoon die zich zal ontwikkelen tot zeer bekwaam decoratieschilder. In 1871 wordt Engelbartus (Bart) geboren. Tussen hem en zijn broer zagen nog drie kinderen het levenslicht, doch van zeer korte duur. Bart’s leven is gevuld met artistieke prestaties en vele (decoratie-) werken van hem zijn nog bewaard gebleven. De beschilderde kelder van de sociëteit de Hereniging is daarvan een fraai voorbeeld. Johan’s zonen Gerrit en Arnold – de kleinzonen van Hendrik Gerrit – hebben de artistieke genen geërfd. Met name Arnold laat een groot oeuvre na. De Bokhorsten decoreerden ook hun eigen woning aan de Papenstraat 37 uitbundig.

Moeder Daatje, echtgenoot van Hendrik (getekend door zoon Johan)

Papenstraat 37: de woning van de Bokhorsten

Bouwkundige Vereniging

Hendrik Gerrit was in 1848 medeoprichter en gedurende lange tijd bestuurslid van de “de Vereniging tot Bevordering van den bloei van alle ambachten of vakken, welke in betrekking staan tot de Bouwkunde”. Het doel was verspreiding van wetenschappelijke kennis onder de leden en de werklieden. De vereniging betrok het gebouw aan de Papenstraat 43 (nu de vestigingsplaats van Restaurant Bouwkunde) Men kon er boeken- en naslagwerken inzien, er werden bijeenkomsten gehouden en voordrachten gegeven. Dat alles voor een betere toerusting van de “ambachtsman”. 4) Als eerbetoon aan Hendrik Gerrit droeg de Vereniging destijds zorg voor zijn fraaie grafsteen die op de begraafplaats is te vinden.

Schilders en kunstenaars

De artistieke kant van de familie krijgt veelal de meeste aandacht. Maar de primaire activiteit van de eerste generaties Bokhorst was het runnen van een schildersbedrijf. “Het is een kunst om van de kunst te leven”, zo luidt een citaat van Hendrik Gerrit. 2) En daarmee bedoelde hij dat het voor bijna iedereen zo goed als onmogelijk was.

Over het leven en werk van de familie (generaties) Bokhorst is in 2014 een fraai boek verschenen waaruit in belangrijke mate geput is voor deze korte biografie 6) Daarnaast is er een zeer informatieve website Bokhorstkunst.nl die wordt onderhouden door Bart Bokhorst (4e generatie, geb.1946). Enkele afbeeldingen van deze website zijn hier gebruikt. Is uw interesse gewekt dan worden boek en website van harte aanbevolen.